29042008

Zərinə CAVADOVA, ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyinin Maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilən İctimai İnkişaf Fəaliyyəti proqramını dəstəklədiklərinə görə fəxri diplomla mükafatlandırılan iki nəfərdən biri.

Tədbir Qax rayonundakı "1001 dad" restoranında keçirilmişdir. Yekun mərsiminə Şəki, Qax, Zaqatala və Balakən rayonlarının icra hakimiyyəti orqanlarının, yerli icmaların liderləri, habelə icra və bələdiyyə qruplarının rəhbərləri davam edilmişdilər. Onların arasında rayonumuzdan Kiş kənd icra nümayəndəsi Mürvət Yusifov, Kiş bələdiyyəsinin sədri Malik Qarayev, Qoxmuq kənd icra nümayəndəsi Amil Həsənov, Qoxsuq bələdiyyəsinin sədri Şamil Qafarov da vardır. Onlar fəxri fərmanlara layiq görülmüşlər.

Tədbirdə CHF İnternational Təşkilatının ölkə üzrə direktoru Nil Mikola və USAİD-in nümayəndəsi Pərviz Musayev çıxış edərək, İcma İnkişafı Fəaliyyəti Proqramının şimal-qərb regionunda icrasının artıq başa çatdığını bildirmiş, layihənin həyata keçirilməsində fəal iştirak etdiklərinə görə yerli icmaların üzvlərinə, habelə icra hakimiyyəti və bələdiyyə orqanlarının rəhbərlərinə minnətdarlıqlarını bildirmişlər.

Məlum olmuşdur ki, 2005-ci ildən başlanan bu proqram çərçivəsində iki il yarım müddətində Şəki, Qax, Zaqatala və Balakən rayonlarında 95 layihə həyata keçirilmişdir. Bu layihələrin reallaşmasına USAİD tərəfindən 513 min ABŞ dolları, yerli hakimiyyət orqanları tərəfindən isə 200 min manat vəsait xərclənmişdir.

Tədbirin sonunda Şəki Şəhər İcra Hakimiyyəti başçısı Nazim İbrahimovun və onun müavini Zərinə Cavadovanın tədbirin dəstəklənməsində fəal iştirakına görə fəxri diplomlarla təltif olunmaları haqqında məlumat verilmişdir.  

Rəfael MƏNƏFOV,

Şəki Şəhər İcra Hakimiyyəti ictimai-siyasi

şöbənin müdiri

15 İ L ÖNCƏ

RESPUBLİKA PREZİDENTİ HEYDƏR ƏLİYEVİN AZƏRBAYCAN «İPƏKÇİ»LƏRİNƏ İMZALADIĞI TƏBRİK MƏKTUBUNU OXUYARKƏN

 (14 DEKABR 1993-CÜ İL)

Respublika prezidenti Heydər Əliyev "İpəkçi"nin 60 illiyi münasibəti ilə qəzetin yaradıcı kollektivinə göndərdiyi təbrik məktubu Şəki ipəkçiləri, o cümlədən bu qədim diyarın bütün əməkçiləri tərəfindən böyük ruh yüksəkliyi ilə qarşılanmışdır. İşinin həddən çox olduğu, ölkəmizdə müharibə getdiyi bir vaxtda hörmətli prezidentimizin vaxt tapıb, Azərbaycan ipəkçilərinin sevimli qəzetini əlamətdar yubiley münasibəti ilə təkcə bir dəyə yox, iki dəfə  təbrik etməsi Azərbaycan mətbuatı tarixində görünməmiş bir hadisəyə çevrilmişdir.

Təbrik məktubunun hər sətrində prezidentin qəzetin yaradıcı kollektivinə, ipəkçilərə sonsuz məhəbbəti hiss olunur. Uzun illər respublikaya rəhbərlik edərkən, sonralar Moskvada - Kremldə işləyərkən "İpəkçi"nin nüfuzuna, şöhrətinə yaxından bələd olan prezidentimiz haqlı olaraq qeyd edir: "Dünya şöhrətli ipəkçilərmizin əmək rəşadətlərinin yorulmaz tərənnümçüsü "İpəkçi" qəzeti 60 illik yaradıcılıq yolunu şərəflə keçmişdir."

"İpəkçi"nin son 30 ildəki fəaliyyətində qabarıq şəkildə özünü göstərən ən diqqətəlayiq keyfiyyətlər Heydər Əliyevin də nəzərindən qaçmamış, qəzetə şərəf və şöhrət gətirən həmin cəhət respublikanın rəhbəri tərəfindən xüsusi vurğulanmışdır:  "İpəkçi" respublikamızın ictimai siyasi həyatını dolğun əks etdirməkdə öz oxucularının rəğbətini qazanmışdır." Əslində, hörmətli prezidentimiz "İpəkçi"nin illərdən bəri sadiq qaldığı baş mövzusunu, əsas qayəsini, məqsədini bir daha öz dəst-xətti ilə yada salmışdır. Yaradıcı kollektivimiz, Şəki ipəkçiləri məhz qəzetin amalını düzgün qiymətləndirdiyinə görə prezidentə öz təşəkkürlərini çatdırmağı lazım bilirlər.

Prezidentin qəzetə, onun əməkdaşlarına xitabən dediyi sözlər yaradıcı kollektivimizin məsuliyyət hissini qat-qat artırır. Qəzeti illərdən bəri diqqətlə izləyən ipəkçilər, çoxminli oxucular prezidentin belə bir ifadəsini xüsusi razılıq və məmnuniyyət hisi ilə qarşılayırlar: "…Qəzet bundan sonra da oxucu etibarına layiq olmalıdır".

Heydər Əliyev cənabları yazır: "Bu əlamətdar hadisə - 60 illik yubiley münasibəti ilə qəzeti və onun əməkdaşlarını ürəkdən təbrik edir, onların hər birinə cansağlığı, xoşbəxtlik və bundan sonra da oxucu etibarına layiq olmağı arzulayıram."

Qəzetin daimi oxucuları yaxşı bilirlər ki, "İpəkçi"ni Şəkidə, respublikamızda tanıdan, nüfuzunu artıran bir amil də yaradıcı kollektivin haqq, ədalət uğrunda mübarizə aparmasıdır. Məhz həmişə sağlam, prinsipial mövqedən çıxış etmiş "İpəkçi" qəzeti daim haqqın, ədalətin keşiyində dayanmış, sözün düzünü deyərkən kimsədən çəkinməmiş, Vətənə, millətə, fəhlə kollektivinə xidməti özü üçün şərəf hesab etmişdir.

Qəzet müharibə şəraitində təmsil etdiyi kollektivi arxa cəbhədə mənəvi cəhətdən yetkin olmağa, bütün qüvvələri səfərbərliyə almağa ruhlandırır, onlarda sabaha inam hissini gücləndirir. Prezidentin təbrikində qəzetin bu mübariz keyfiyyətləri belə açıqlanır: "Taleyi sınanan xalqımızın bu ağır çağlarında "İpəkçi"nin yaradıcı kollektivinə haqq-ədalət uğrunda mübarizə aparmaqda, bütün qüvvələri səfərbər etməkdə, hər bir oxucuda müstəqil Azərbaycanın sabahına inam yaratmaqda böyük uğurlar diləyirəm."

Prezidentin təbrikindən sonra qəzetimizin oxucuları, fəal müxbirləri redaksiyamıza göndərdiklərmi məktublarda onların doğma qəzeti olan "İpəkçi" barədə ən xoş arzularını bildirən Heydər Əliyev cənablarına səmimi təşəkkürlərini çatdırır, ona respublikamızın bu çətin günündə səmərəli fəaliyyət, cansağlığı arzulayırlar.

REDAKSİYADAN: Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin təbrik məktubunun mətni ilə bu sayımızın 7-ci səhifəsində tanış ola bilərsiniz.

 (”İpəkçi” qəzeti, 20 dekabr 1993-cü il)

  30 İL ÖNCƏ

HEYDƏR ƏLİYEV «İPƏKÇİ»NİN MÜDAFƏSİNƏ QALXDI

…Cəsarətlə deyə bilərəm ki, Heydər Əliyev 70-ci illərdə Azərbaycana rəhbərlik edərkən adamlar həqiqəti deməkdən, işgüzar, prinsipial tənqiddən çəkinmirdilər. Jurnalistlər respublikanın rəhbərləri tərəfindən müdafiə olunur, haqq, ədalət yerini tapırdı.

70-ci illər idi. Şəki Şəhər partiya təşkilatına Aydın Kaşıyev adlı cavan bir oğlan rəhbərlik edirdi. Günlərin birində "İpəkçi" qəzetinin redaktoru kimi məni büroya çağırdılar. Fikir belə idi ki, qəzetdə ciddi tənqidi yazılar verdiyinə görə redaktor vəzifəsindən götürülsün, ona şiddətli partiya cəzası verilsin.

Elə bu vaxt büro davam edərkən MK-nın Mətbuat bölməsi müdirinin müavini Rafiq Zeynalov zəng vurub, cavan katiblə danışdı. Sən demə, mənim bir gün öncə qəzetdə tənqidin boğulması barədə Heydər Əliyevə vurduğum teleqram öz işini görmüşdü. Bütün büro üzvlərinə, qəzeti təmsil edən kollektivə aydın oldu ki, Heydər Əliyev "İpəkçi"nin cəsarətli mövqeyini müdafiə edir.

S.MƏMMƏDOV,

("İpəkçi" qəzetindən).

HEYDƏR ƏLİEYVLƏ BAĞLI UNUDULMAZ XATİRƏLƏRİM

PREZİDENTİMİZ TAMAMİLƏ HAQLI  İDİ

(HACI DAYININ DİLİNDƏN)

-Ha, habı noyabr ayının 9-da cənab prezidentimiz Şəkiyə təşrif buyuranda, mənə - yəni "Hacı əmi"yə dedilər ki, bəs, hörmətli qonaq ipək kombinatına da gələcək, səninlə orada görüşəcək. Mən də gedib baramaaçan sexinin yanında dayandım ki, bəs, Prezidentimiz gələndə məni dərhal tapa bilsin. Çünki indiki ölkə rəhbəri ilə mənim tanışlığımın tarixi ötən əsrin 70-ci illərinə gedib çıxır. Heydər Əliyev o vaxtdan "İpəkçi"nin oxucusudur. Keçmiş Sovetlər dövründə bu qəzet həmişə Heydər Əliyevin haqq işini dəstəkləmiş və müdafiə etmişdir. Onu da yada salaq ki, sovet hakimiyyəti illərində Azərbaycanda yalnız respublika, şəhər və rayon qəzetləri çıxırdı. Çoxtirajlı qəzetlər azlıq təşkil edir, müstəqil qəzetlər isə yox idi. Bu qəzetlər arasında "İpəkçi" xüsusilə seçilir və fərqlənirdi. Bu "balaca" qəzetin gördüyü böyük işlər o vaxtlar ölkə rəhbərinin diqqətindən heç vaxt yayınmırdı. "İpəkçi" qəzeti respublikanın, o cümlədən Şəkinin xeyrinə olaraq İttifaq və respublika nazirlərini, necə deyərlər bir-birinə "vurur", Azərbaycanda mövcud olan bir çox çətinliklərin, problemlərin aradan qaldırılmasında respublika rəhbərliyinə var qüvvəsi ilə kömək göstərirdi. Heydər Əliyev qəzetin bu cəsarətini həmişə alqışlayırdı. Onun baş redaktoru ilə Mərkəzi Komitədə keçirilən müşavirələrdə dəfələrlə şəxsən görüşmüşdü.

Heydər Əliyev SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini təyin ediləndə və Siyasi Büronun üzvü seçiləndə hamıdan çox sevinən "İpəkçi" oldu. Bu da səbəbsiz deyildi. Çünki Heydər Əliyevi Vətənimizin paytaxtında özümüzün arxası hesab edirdik. Bu vaxt o, "İpəkçi"ni də alıb oxuyurdu. Bu qəzetin yubileylərini və ad günlərini təbrik etməyi də unutmurdu.

Zaman dəyişdi. Bu, Heydər Əliyevin də qaynar fəaliyyətindən yan keçmədi. İçərimizdə olan satqınlar, üzüdönük adamlar bədxah qonşularımız ermənilərlə əl-ələ verərək Heydər Əliyevi SSRİ rəhbərliyindən uzaqlaşdırdılar. Elə Azərbaycanın qara günləri də o vaxtdan başladı. Soydaşlarımız Ermənistandan - öz ata-baba yurdlarından, gözəl Qarabağdan qovuldular, öz ölkələrində qaçqına çevrildilər. Heydər Əliyevin də, onun ailə üzvlərinin də həyatı necə deyərlər təhlükə altında idi. Lakin Bakıda baş verən qanlı yanvar faciəsində atılan güllələri öz ürəyində, öz qəlbində hiss edən Heydər Əliyev o məkanda sakit dayana bilmədi. Açıq, kəskin bəyanatla çıxış etdi, yanvar faciəsini, onun əsl mahiyyətini bütün dünyaya çatdırdı.

ALİ SOVETİN 1991-Cİ İL BİRİNCİ SESSİYASINDA SIRAVİ DEPUTAT HEYDƏR ƏLİYEVƏ QARŞI KƏSKİN "İTTİHAM"LAR

O vaxt Moskvada yaşamaq Heydər müəllimə nə qədər qorxulu idisə, öz doğma Vətəninə qayıtmaq da o qədər çətin idi.

Bunlara baxmayaraq o, Azərbaycana, - doğma yurduna millətin xilaskarı kimi qayıtdı. Bir müddət Naxçıvanda yaşamağa məcbur oldu. Oradan respublika Ali Sovetinə deputat seçildi və 1991-ci ildə - Ali Sovetin iclaslarının birində çıxış etmək imkanı əldə etdi: öz çıxışında əsl həqiqəti xalqa çatdırmaq, ölkəni böhrandan, erməni təcavüzündən xilas etmək, düşündüklərini həmvətənləri ilə bölüşdürmək istəyirdi. Onun bu tarixi çıxışı ilk dəfə "İpəkçi" və "Respublika" qəzetlərində çap edildi. "İpəkçi" bundan sonra 1990-cı ildə açdığı "Gəlin Heydər Əliyevi qoruyaq, o, bundan sonra da bizə hava və su qədər lazımdır" rubrikasını yenidən öz səhifələrinə çıxardı. Adı çəkilən sessiyada Heydər Əliyevə qarşı yönəldilən qərəzli təhqirlərə kəskin münasibətini bildirdi, belə hallara son qoyulmasını qətiyyətlə tələb etdi.

Heydər Əliyev şəkili deputatlarla Ali Sovetdə görüşərkən Moskvada yaşadığı illərdə olduğu kimi, indi Naxçıvanda da "İpəkçi" qəzetini vaxtaşırı alıb oxuduğunu bildirdi, bu qəzetin cəsarətli mövqeyini alqışladı və heç vaxt onu unutmadığına görə qəzetin redaktoru Salis Məmmədova öz təşəkkürünü çatdırdı. Eyni zamanda Heydər Əliyev Naxçıvanda yaşayarkən onunla görüşən bir çox ziyalılarla da bu qəzetin redaktoruna öz səmimi salamlarını yetirməyi unutmurdu.

Heydər Əliyev ölkə prezidenti seçildikdən iki ay sonra "İpəkçi"nin 60 illiyini, həm onun yubileyi ərəfəsində, həm də yubileyi günündə - iki dəfə təbrik etdi ki, bu da dünya mətbuatı tarixində analoqu olmayan mühüm hadisə idi. Prezidentimizin xeyir-duası ilə bu qəzetin yubileyi Azərbaycan mətbuatının bayramı kimi təntənəli şəkildə geniş qeyd olundu.

İzaha ehtiyac yoxdur. Bütün bunlardan sonra  – Şəkiyə təşrif gətirən Prezidentimizin yenidən Salis müəllimlə görüşmək istəməsi təbii idi. Lakin bu "görüş"ü pozmağa cəhd göstərmək istəyən  adamlar da tapıldı. Onların başında Şəkinin icra hakimiyyətinin başçısı Əşrəf Məmmədovun durduğu məlum idi. Bu həm də o Əşrəf Məmmədov idi ki, o, 1991-ci ildə Əliyevin atəşin salamlarını "İpəkçi"nin baş redaktoruna çatdıralanlardan biri olmuşdu. 

Lakin sonrakı "hadisə"lər başqa cür cərəyan etdi.  "Hacı əmi" bir də baxıb gördü ki, şəhər icra hakimiyyətinin əməkdaşı Eldəniz Qəhrəmanov onun yan-yörəsində "fırhafır" fırlanır... Üzünə baxır, nəsə demək istəyir, amma demir. Nəhayət, özünü ələ alıb, bayaqdan demək istədiyi "söz"ləri cümlə şəklində quraşdırıb dillənir:

– "Salis müəllim çoxdan idi  səni görmürdüm, gedək bir çay içək…” (?!)

"Hacı əmi" həmin dəqiqə barmağını dişlədi. Salis müəllim anladı ki, bu cavan oğlan mənim başımı əkmək istəyir ki, Prezidentlə görüşə bilməsin. Dilləndi: "A kişi, mən hara, sən hara, mən burda, çayxana yarım kilometr uzaqda, istəyirsən "postu" tərk edim, prezident gəlib-getsin. Yox, keçəl suya getməz. Yəqin ki, səni Əşrəf müəllim öyrədib…"

Bu arada Bakıda yaşayan və Prezident Aparatında çalışan dostlarımdan biri onu uzaqdan tanımışdı. Mənə yaxınlaşdı və salamlaşdı. Eldəniz isə "əkildi" və sonradan məlum oldu ki, elə-belə getməyib, kiməsə şikayət edib ki, bəs, Hacı əmi onu guya "təhqir" etmiş, onunla çay içmək istəməmişdir. Həmin adamın da "zavallı" Eldənizə yazığı gəldi, dərdinə "əlac" etmək üçün Salis müəllimin yanına üz tutdu. O vaxt ki, "Hacı əmi" həmin dostu ilə söhbət edirmiş. Ona dedi ki, Hacı əminin burada daüanmasına ehtiyac yoxdur. "Luçşi" gedib Eldənizlə Əşrəf müəllimin hesabına çay içsinlər, özü də mürəbbəli-zadlı.

-"Hacı əmi" ölkənin tanınmış jurnalistlərindən, baş redaktorlarından biridir. Prezidentimiz "İpəkçi"ni ölkənin ən cəsarətli qəzetlərindən biri adlandırmışdır. Bu da o deməkdir ki, ölkə prezidentini qarşılayanlar, onunla görüşənlər arasında bu qəzetin baş redaktorunun da olması mütləq lazımdır. Gələn kişiyə məsləhət gördü ki, Eldənizi tək qoymasın, gedib onunla özü çay içsin.

Prezident gəlib çıxdı. Və o, təzə işə düşən sexləri gəzməyə, ipəkçilərlə görüşməyə başladı. Hacı əmi də onun ardınca getdi. Fotomüxbirlər də bir yandan şəkillərini çəkirdilər. Bu vat Hacı əmi hiss etdi ki, arxadan kimsə ona əl uzadır, yəqin ki, "salamlaşmaq" istəyir. O da öz növbəsində əlini uzatdı, istədi bir əlüstü salam versin, sonra yoluna davam etsin. Bundan sonra əlini ha dartdı, əli qopmadı ki, qopmadı. Elə o dəqiqə yadına düşdü ki, bir üzünü döndərib baxıb görsün  kimdir ona "salam" verən  və o, kiminlə salamlaşır. Başını çevirəndə gördü ki, ədə, bu, bizim Əşrəf müəllimdir. Başını döndərməyinə də peşman oldu. Əşrəf müəllim başladı bu dəfə onun üzündən-gözündən öpməyə. Pişik balasını yalayan kimi o da Hacı əmini o ki, var "yaladı". Xülasə "maç-maç", "quc-quc" idi. Yaxşı ki, bu "əhvalat" Prezidentin redaktorla səmimi görüşündən sonra baş vermişdi. Sonra gec olardı. O vaxt icra başçısının əlindən yaxa qurtara bildi ki, çevrilib gördü Prezident Şəki ipəkçiləri ilə görüşünü başa çatdırıb, maşina minib, yola düşüb. Bundan sonra Əşrəf müəllimin ona olan bu "məhəbbəti"nin mənasını anladı. Və ürəyində dedi: qoy bizim ki, qalsın axşamkı müşavirəyə…       

PREZİDENTİN YEKUN NİTQİNƏ "MAVİ EKRAN"DAN BAXMALI OLDUM

Axşam oldu. İcra hakimiyyəti binasındakı müşavirənin başlanmasına az qalmışdı. "Hacı dayı" da ora getdi. İçəri buraxmadılar. Bir "kəlmə" ilə bildirdilər: "OLMAZ!" Səbəbini öyrənmək istədi. İcra Hakimiyyəti Aparatının şöbə müdiri Firədun İbrahimov dedi: İclasa Şəki ictimaiyyətinin nümayəndələri dəvət olunublar. Hacı dayı soruşdu: Bəs, mən kiməm, həmin fəallardan biri deyiləm? Cavab verdilər: Sən "JURNALİST"sən! Hacı əmi dilləndi: Onda siz də elə fikirləşin ki, bu Hacı əminiz nə adi bir qəzet əməkdaşı, nə qəzet təsisçisi, nə də baş redaktordur. Onun 70 yaşı var. Hələ üstəlik Prezidentin fərmanı ilə Hacı əmiyə fəxri ad verilmişdir. Bu da o deməkdir ki, sizin bu Hacı əminiz təkcə bir şəhərin, bir rayonun yox, ölkənin ən fəal adamlarındandır. Deyin görək, belə bir fəal adamla sizin iclasa dəvət etdiyiniz icra hakimiyyəti başçısının elə bir fəallığı olmayan qardaşlarından, qohumlarından, dostlarınlan, bir qədər də konkret desək, həmkəndliləri olan zəyzitlilərdən fərqləndirən nədir, onlardan nəyi əskikdir? Firədun İbrahimov cavab verdi: Əslində, heç nəyiniz. Amma nəzərə alın ki, sizin bu haqlı "iradlarınızı" qabaqcadan "duya" birməmiş, sizin zalda əyləşən "fəallar"dan üstün cəhətlərinizi dəqiqləşdirməmişik. Artıq gecdir. Özünüzü verin bufetə. Bizim hesabımıza çay içə-içə iclasın gedişini televizor ekranından izləyin… Hacı əmi sual verdi: Bəs icra başçısının "doğmaları" bu müşavirədə çıxış edəcəklərmi? Cavab verdilər: Elə şeyi onlardan gözləməyin. İcra başçısının "fəal" qardaşlarından Bəylər Məmmədovun, Bəxtiyar Səmədovun deməyə sözləri yoxdur. İcra başçısının "əziz"lərindən biri olan - müəssisəsi "talan" edilən Həmid Mikayılov, Əhalinin Sosial Təminat Şöbəsinin müdiri Söhrab Mehdiyev, Zəyzitlər bölgəsindən gələn bələdiyyə sədrləri və icra nümayəndəliklərinin rəhbərləri də ağızlarına su alıb susacaqlar. Hacı əmi təəccüblə soruşdu: Bəlkə, müşavirə 3-4 saat çəkdi, kim bu qədər müddət ərzində ağzında suyu saxlaya bilər, bəlkə birinin beyqafil öskürməyi gəldi, ya da asqırası oldu? Dedilər: şərtimiz şərtdir. Hər şeyə dözməlidirlər. Bir də ki, istər zəyzitlər bölgəsinin və istərsə də rayonun digər kəndlərinin iclasda iştirak edən "elçiləri" and içiblər ki, lap prezident "yalvarsa"da, onlar lal kimi yerlərində "dönub" qalacaq, danışmayacaqlar.

Hacı əmidən xahiş olundu ki, qapının ağzını kəsdirib durmasın, faydası yoxdur, bufetə getsin. Artıq iclas başlayır. Şəkinin problemləri barədə Əşrəf müəllim məruzə edəcək. O kişi də bütün gecəni yatmayıb, fikirləşib ki, aya, habı Şəkinin vur-tut bircə problemi var ki,  o da habı Şəkinin "problem"sizliyidir. Hayındı Əşrəf müəllim səhərəcən yatmayıb, zəhmət çəkib  fikirləşib. İmkan vermək olmaz ki, kimsə o kişinin "zəhməti"ni - yəni səhərəcən yatmayıb fikirləşməsini hədər etsin. Və durub aləmə car çəksin ki, Şəkidə hansısa bir problem var və sairə.

Bufetdə idik. Söz verildi Əşrəf müəllimə ki, Şəkinin problemlərindən danışsın. Əşrəf müəllim bayaq Hacı əminin dediyi "kəlmə"ni, yəni "habı Şəkinin bir dənə problemi…" məsəlini dönə-dönə qeyd etdikdən sonra əlavə etdi ki, "cəmi bir-neçə dənə "xırda-xuruş" şeylər var ki, onlara da problem demək olmaz". Hörmətli oxucu, icra hakimiyyəti başçısının fikrini heç də şübhə ilə qarşılamayın. Həqiqətən onun sadaladıqlarına problem demək olmaz. Hayındı, bir fikir verək və görək: Əşrəf müəllim nə dedi? Dedi ki, Şəkidə bir təyyarə meydanı düzəltmişik, gəl görəsən. Hamı həsəd aparır, hamı paxıllıq eləyir. Buradan Naxçıvana da təyyarə uça bilər. Di gəl ki, bu il bir təyyarə belə ora düşməyib…

Bu zaman mənim yanımda oturan və tanımadığım bir kişini soyuq tər basdı və başını aşağı saldı. Hacı əmi onun belə vəziyyətə düşməsindən şübhələndi və soruşdu: Aya, sənə nə oldu? Olmaya samalyotların Naxçıvandan- Şəkiyə, Şəkidən-Naxçıvana gəlib-getməsinin qarşısını sən alırsan? Tez ol, boynuna al! - dedi. Cavab belə oldu:- Yox əşi, mən hara, samalyot hara? Prosto, Əşrəf müəllimin dediyi sözlər mənim yaralı yerimə toxundu. Yəni, bizdə də vəziyyət elədir. Hacı əmi soruşdu. Sizdə deyəndə, yəni harada? Dedi: "Acı Nohur" qışlağında. Hacı əmi maraqlandı. Orada neyləyirlər ki? Dedi: Bizim qışlaqda da hovuzu qəşəng remont eləyiblər, yaxşı üzürük. Kəllə vururuq. Amma, hələ hovuza su buraxmayıblar… Hacı əmi o dəqiqə barmağını dişlədi. Və başa düşdü ki, yanında oturan bu kişi həqiqətən nə isə demək istəyir. Lakin öz fikrini cəmləşdirə bilmir. Amma, Hacı əmi öz-özünə fikirləşdi ki, noolsun, çox ağıllı müqayisə etmək qabiliyyəti var. sonra, belə qənaətə gəldi ki, Şəkidə beynəlxalq əhəmiyyətli təyyarə meydanı düzəltmək "Acı Nohur" gölünün qırağında beynəlxalq əhəmiyyətli liman yaratmaq kimi bir şeydir. Yəni, ikinci halda da ora heç bir ölkədən, o cümlədən Naxçıvandan da heç vaxt gəmi üzüb gəlməyəcək və lövbər salmayacaq.

Əgər söhbət Şəkini ticarət mərkəzinə çevirməkdən və bunun üçün xarici ölkələrlə ticarət əlaqələrinin yaradılmasından gedirsə, odey Şəki Rusiyanın lap iki addımlığındadır. Ayaqla üç-dörd saata Dağıstana varid olmaq olur. Özü də Şəkinin şimalındakı 3-4 Dağıstan rayonunda yalnız azərbaycanlılar yaşayan kəndlər də var. ləzgilərin də çoxu bizim dilimizi bilir. Amma, onların da şəraitləri çox ağırdır. Meşələri azdır. Qarlı dağlarında  meyvə bitmir və heç nə yetişmir. Heç odunları da yoxdur. Yatanda odunu başlarının altına qoyub yatırlar ki, heç kim oğurlamasın. Bu səbəbdən çoxları köçüb gəlirlər Şəkiyə. Bir arada Dağıstandan qoyun gətirərdilər. Sonra bu işi dayandırdılar. Birdən soruşa bilərlər ki, niyə qoyun gətirməyə getmirlər? Buna səbəb odur ki, xərci çox çıxır. Maraqlana bilərlər: Necə çox çıxır? cavab verəcəklər ki, məsələn, 100 qoyun "keçir"əedə bizə cəmi 10 qoyun qazanc qala bilər. Amma, Şəkinin Kiş kəndindəki "post"dan keçəndə bizdən 20 qoyun istəyirlər, sərf eləmir!

…Əşrəf müəllim sonra konserv zavodundan söhbət açdı. Onun dediklərindən belə görünürdü ki, Şəkinin meşələri meyvə ilə doludur. Burda palmet almasından tutmuş, banan, şaftalı, ərik, xülası quş iliyi can dərmanı - hər şey var. amma, bu meyvələri meşələrdən toplayan, yığan, oradan daşıyıb gətirən, emal edən iş adamı tapılmır. Əşrəf müəllim Şəki meşələrini tərifləməkdə məqsədi isə bu idi ki, konserv zavodunu işə salmaq üçün Prezidentdən vəsait qopartsın. Elə bilirdi ki, Prezident də onun ayrılması üçün göstəriş verəcək. Lakin, bunun əvəzində Prezident cavab verdi ki, bu sırf sahibkarların işidir. Əgər doğrudan da, meşələriniz alma-armud banan, şaftalı ilə ağzınacan doludursa, niyə heç bir sahibkar konserv zavodunu satın alıb bu "cənnət meyvələri"nin emalı hesabına yüksək qazanc götürmək istəmir.

Sonra Prezident üzünü icra başçısına tutaraq narazı halda dilləndi: Görün, Şəkini nə günə qoyubsunuz ki, burada bir dənə konserv zavodunu da satın almağa adam tapılmır.

Bu "mənzərə"ni bufetdə seyr edən Hacı əmi istədi yerindən qalxıb desin ki, niyə tapılmır, tapılar. Amma, kimdəsə görsələr pul var, ya pulunu tutub əlindən alarlar, ya da dama saldırarlar. Odey, Tehran Lətifovu tutdurmadılarmı? Amma, yadına düşdü ki, iclasda deyil, bufetdədir. Onun səsini onsuz da heç kəs eşitməyəcək. Susdu.

Sonra Əşrəf müəllim başladı tütündən danışmağa. Şəkidə yaxşı tütün yetişdirildiyini, məhsuldarlığın qiyamət olduğunu göstərdi. Axırda isə qeyd elədi ki, Bakı Tütün zavodu ilə əlaqə yarada bilməmişik. Bu vaxt Hacı əminin yadına yenə həmin "hovuz məsələsi" düşdü. Və öz-özünə dedi ki, əgər siqaret yalnız Bakı şəhərində istehsal edilirsə və Şəkidə tütün əkib-becərənlərin Bakı ilə əlaqələri hələ də yoxsa, bəs, tütünü hara edirlər? Bəlkə, "qüvvəli" yem kimi mal-qaraya yedizdirirlər? Birdən yenə Tehran yadına düşdü. O, həbs olunmamışdan 3-4 il əvvəl Şəki kəndlərində heç kim tütün əkmək istəmirdi. Tehran kəndliləri həvəsləndirdi. Onlara öz pulu ilə tütün toxumu alıb payladı. Əlavə olaraq, illik ehtiyacları qədər taxıl da verdi ki, tütün əkib-becərməklə məşğul olsunlar. Hazır məhsulun isə kiloqramının iki min beş yüz manatdan nağd pulla satın alırdı. Hətta, siqaret də buraxırdı. Tehranın həbsindən sonra Bakıdan gəlib  Şəkidən tütün "almağa" başladılar. Və bildirdilər ki, kilosu bir "Nizami"yə, istəyirsinizsə satın, istəmirsinizsə satmayın!

Hacı əmi gözləyirdi ki, icra başçısı öz çıxışında Şəkidə tütünçülüyün inkişafı ilə bağlı mühüm məsələlərə toxunacaq. Çünki burada indi işləməyən iri tütün fermentasiya zavodu vardır. Onu tam gücü ilə işə salmaq mümkündür. Bu hesaba yüzlərlə adamı işlə təmin etmək olar. Şəkinin öz xammalı hesabına burada siqaret istehsalına da başlamağın vaxtı çatmışdır. Bunun üçün təşəbbüs göstərilməlidir. Məsələ orasındadır ki, hamı əlini əlinin üstünə qoyub durur, heç bir iş görmür. Səbəbi də odur ki, misal üçün: tütün fermentasiya zavodunu işə salmaq üçün kimlərəsə külli miqdarda rüşvət verilməlidir.

Sonra Əşrəf müəllim şəkər zavodu haqqında danışdı. Hətta, onu da dedi ki, Şəkidə mövcud olan konserv zavodundan şəkər emalı müəssisəsi kimi istifadə etmək mümkündür. Onun bu təklifi Prezidentimiz tərəfindən rədd edildi. Və göstərildi ki, konserv zavodunu şəkər zavoduna çevirmək ağılsızlıqdır. Bu müəssisələrin iş prosesləri bir-birinə uyğun deyil. amma, gərək Əşrəf müəllim xatırladardı ki, 1993-cü ildə ukraynalılar çox aşağı qiymətə Şəkidə şəkər zavodu tikməyə boyun olmuşdular. Bünövrəsi qoyulmuşdu. Avadanlıq da alınmışdı. İmkan vermədilər. Gəlib bünövrəsini sökdülər - o adamlar ki, xaricdən gətirilən qənd və şəkər tozundan o vaxt da, indikinin özündə də külli miqdarda qazanc götürürlər. Əşrəf müəllim bunları dilə gətirmədi.

Sonra Əşrəf müəllim barama tədarükündən danışdı. Amma, Tehran Lətifovun bu barədə müstəsna əməyini qeyd eləmədi. Yəqin, yadından çıxıb. Çünki barama müəssisəsində Tehranın misilsiz xidmətləri Əşrəf müəllimdən fərqli olaraq hamının yadındadır. O cümlədən bizim də. Bütün Azərbaycan ərazisində beş il bundan öncə barama istehsalı tənəzzülə uğramışdı. Tehran Lətifov xaricdən barama toxumu gətizdirdi. Barama bəsləmək istəyənlərə paylatdırdı. Sonra, hazır malı nağd pula onlardan aldı. "İpək" şirkətinin 3 №-li filialını işə saldı. Baramanı açdılar, xam ipək əldə etdilər. Yüzlərlə adam iş yeri ilə, gündəlik ruzi ilə təmin olundu. Amma, hazır məhsula sərf edilmiş məbləğ satış qiymətini üstələyirdi. Tehran Lətifov isə heç bir mənfəət verməyən istehsalı dayandırmaq, yüzlərlə adamın ruzisini kəsmək fikrində deyildi. Ali təhsili belə olmayan bu şəxs elə bir çıxış yolu tapdı ki, iqtisadi elmlər üzrə akademiklər də onun bu fitri istedadı qarşısında yalnız diz çökə bilərlər. Bəli, Tehran hazır məhsulu Rusiya bazarına çıxartdı. Mayasından aşağı qiymətə satdırdı. Əvəzində isə əldə etdiyi pula tikintiləvazimatı alaraq Azərbaycana gətirdi. Yalnız, tikinti materialları satışından sonra onun istehsal etdiyi məhsula çəkilmiş xərclə satışdan götürülən məbləğ bərabərləşdi. Amma ona paxılıq edirdilər. Nəhayət, guya dövlətçiliyə qarşı cinayət törətməkdə ittiham edib, həbsə aldılar.

İcra başçısı baramaçılıqdan, ipəkçilikdən danışsa da, onların iflasa uğramasının səbəblərini açıb göstərə bilmədi. Prezidentin Şəki ipək sənayesinin dirçəlişinə kömək üçün ayırdığı 2 milyard manatın hara və nəyə xərcləndiyinin üstündən də sükutla keçdi. (?!)

Gəlin, Əşrəf müəllimin çıxışındakı bir məqama da diqqət yetirək. O, 1992-ci ildə keçirilən prezident seçkilərində minlərlə şəkili tərəfindən seçki bülletenlərinə guya o vaxt Naxçıvanda yaşayan Heydər Əliyevin də adının daxil edilməsini "minnətdarlıqla" xatırlatdı. Əslində isə belə şey olmamışdı. Əsl həqiqət belə idi. Ona görə də, Hacı əmi də icra başçısının bu "uydur"masını qəbul etmədi. Hvlbuki icra başçısı öx çıxışında Prezidentin Şəki ilə bağlı əlaqələrinə daha geniş yer ayırmalı idi. Bu da ona məlum idi ki, "İpəkçi" qəzeti hələ 1990-cı ildə Azərbaycan xalqına: "Gəlin, Heydər Əliyevi qoruyaq, o, bizə bundan sonra da hava və su qədər lazım olacaqdır!" çağırışı ilə müraciət etmişdi. Bütün bunları bildiyi halda, 1992-ci ildə Prezident seçkilərində olmayan şeyləri müşavirə iştirakçılarına "sırıması" gülünc səslənirdi. Əşrəf Məmmədov onu da yaxşı xatırlayırdı ki, o, 1991-ci ildə Ali Sovetin sessiyasında bir deputat kimi iştirak edərkən Heydər Əliyev onun vasitəsilə özünün ən xoş və səmimi arzularını "İpəkçi" qəzetinin redaktoruna çatdırmışdı. Nədənsə, bu faktı da "malaladı", "ört-basdır" edildi.

Əşrəf Məmmədovun çıxışındakı digər qəribə "məqam"lar da Hacı əminin diqqətindən yayınmadı. İcra başçısının "Şəkidə dövlətçiliyimizin əleyhinə heç nə olmamışdır" sözləri bir çox "qaranlıq" məsələlərin üstünün açılmasına - məlum noyabr hadisələrinin əsl təşkilatçılarının tapılmasına aydınlıq gətirdi. icra başçısının təxminən iki ildən sonra özünün "Şəkidə baş verən hadisələr dövlətçiliyimizə arxadan vurulan zərbədir" sözlərinə yenidən "düzəliş" verməsi, möhtərəm prezidentimizin Şəkiyə səfəri ilə bir vaxta düşdü və haqq-ədalətin öz yerini tapdığını bir daha nümayiş etdirdi. İcra başçısı bu dəfə əsl həqiqəti söylədi və dedi ki, Şəkidə baş vermiş hadisələr "…kiminsə (onun kim olduğunu açıqlamır-red.) əleyhinə olmuş, amma, dövlətçiliyimizin əleyhinə, Azərbaycan Prezidentinin əleyhinə Şəkidə heç vaxt heç bir şey olmamışdır".

Elə bütün Şəki əhli də belə düşünür. Bax, istər-istəməz Tehran Lətifov yenə göz önünə gəlir. O, 4 min iş yeri, 4 min ailəyə, on minlərlə insana çörək, ruzi verirdi. Hətta, indiki icra başçısı da o vaxt arzu edirdi ki, Şəkidə kaş 4-5 nəfər Tehran kimi iş adamı olsun. Onların vəsaiti, köməyi ilə işsizlik problemi aradan qaldırılsın. Lakin bu iş adamının xalq arasında olan böyük hörmət və nüfuzu bədxahlarını yaman narahat etdi. Onu "aradan" götürdülər. Tehran müəllim "noyabr hadisə"lərinin qurbanına çevrildi. Onu "sifariş"lə, xüsusi "tapşırıq"la həbs etdirdilər. Çox təəssüflər olsun ki, Şəkinin icra hakimiyyətinin başçısı da bu "mənzərə"ni görüb susdu, görkəmli bir iş adamının həbsi ilə bağlı prezidentimizə heç bir məlumat vermədi. Bu "vəzifə"ni az-çox "Şəkinin səsi" qəzeti yerinə yetirdi. O, ölkə prezidentinə "Açıq məktub"la iki dəfə müraciət etdi, əsl həqiqəti ona  çatdırdı. Qəzetin bu yazıları ali məhkəmədə, nəzərdən keçirildi. Nəticəsi yaxşı oldu. Tehran Lətifovun cəza müddəti 2,5 il azadıldı. Tehran müəllim də öz növbəsində onun haqqının qorunmasında fəal iştirak edən həm möhtərəm prezidentimizə, həm də "Şəkinin səsi" qəzetinin baş redaktoruna dərin minnətdarlığını bildirdi.

Müşavirədə Azərbaycan prezidenti Heydər Əliyevin dərin məzmunlu yekun nitqini də Hacı əmi də böyük maraqla dinlədi. Hacı əmi prezidentin bu çıxışında özünü düşündürən və maraqlandıran bütün məsələlərin konkret və aydın cavabını tapdı. O, prezidentin bu sözlərini özünün yaddaş "kitabı"na həkk etdi. "Bu gün Şəkinin icra hakimiyyətinin başçısı çıxış edəndə dedi ki, bu da yaxşıdır, bu da yaxşı olmuşdur ki, o da yaxşıdır. Məndə belə təsəvvür yarada bilmədi ki, doğrudan da hər şey yaxşıdır, yoxsa sadəcə gözdən pərdə asmaq istəyirmiş. Çatışmazlıqlar haqqında iki-üç kəlmə dedi ki, bunlar da var… Amma o iki-üç kəlmənin arxasında çox böyük iş durur. Bəlkə də, gərək iki-üç kəlmə yox, çıxışının böyük bir hissəsi bu barədə olardı. Görülən işlərlə yanaşı, deyilərdi və görərdim ki, bəli, çatışmazlıqlar, nöqsanlar aradan necə qaldırılacaqdır. Nöqsanlar var. indi mən bunu xırdalamaq istəmirəm… Artıq eyni zamanda demək istəyirəm ki, hər şey ideal vəziyyətdə deyildir. Qoy, icra hakimiyyətinin başçısı da belə düşünməsin…"

Prezidentimizin bu haqlı iradları Hacı əminin də yuxarıda dedikləri ilə üst-üstə düşürdü. Doğrudan da, prezidentimizin hər bir öyüd-nəsihəti, məsləhəti və tövsiyəsi təklif və tənqidi qeydləri onun Şəki və şəkililərə olan böyük atalıq qayğısının təcəssümü idi. o, qədim Səbuhi yurdunu daha gözəl, daha abad, inkişaf etmiş böyük bir şəhər, onun sakinləri isə daha şən, gümrah, xoşbəxt görmək istəyirdi. Bunun üçün Şəkiyə və şəkililərə əlindən gələn hər cür kömək, yardım göstərməyə hazır olduğunu bildirdi.

"HACI ƏMİ"NİN DİLİNDƏN:

                 M.SALİS.

             Respublikanın əməkdar jurnalisti.

               ("Şəkinin səsi"-"İpəkçi",12 dekabr 2002-ci il)  

AZƏRBAYCANDA DEMOKRATİYANIN İNKİŞAFINDA  ÜMUMMİLLİ  LİDERİMİZİN ROLU

BU GÜN ÖLKƏMİZ HEYDƏR ƏLİYEVİN YOLU İLƏ  UĞURLA DAVAM EDİR